Explainer: ఏపీలో విజృంభిస్తోన్న స్క్రబ్ టైఫస్ .. 8కి చేరిన స్క్రబ్ డెత్స్.. కరోనా అంత డేంజరా..?

స్క్రబ్‌ టైఫస్‌ అనేది ఆరియెన్షియా సుట్సుగాముషి అనే బ్యాక్టీరియా వల్ల కలిగే అంటువ్యాధి. ఇది ముఖ్యంగా ఆసియా పసిఫిక్ ప్రాంతంలో, ప్రత్యేకించి గ్రామీణ, పొదలతో కూడిన ప్రాంతాలలో వ్యాపిస్తుంది. ఈ వ్యాధి చిగ్గర్స్ కాటు ద్వారా మనుషులకు సంక్రమిస్తుంది. అధిక జ్వరం, తీవ్రమైన తలనొప్పి, ఒంటిపై దద్దుర్లు, చిగ్గర్ కాటు ప్రదేశంలో నల్లటి మచ్చ (Eschar) ఏర్పడటం ప్రధాన లక్షణాలు. సకాలంలో చికిత్స అందించకపోతే.. ఇది కాలేయం, కిడ్నీలు వంటి అవయవాలపై ప్రభావం చూపి ప్రాణాంతకం కావచ్చు. డాక్సీసైక్లిన్ వంటి యాంటీ బయాటిక్స్‌తో త్వరగా చికిత్స చేయడం అత్యవసరం. నివారణకు కీటకాల కాటుకు గురికాకుండా జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి. అయితే తాజాగా ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో స్క్రబ్‌ టైఫస్‌(scrub typhus fever) (Scrub Typhus) వ్యాధి తీవ్రత పెరుగుతుండటం ఆందోళన కలిగిస్తోంది. ఇది ఒక రకమైన బ్యాక్టీరియా వల్ల వచ్చే అంటువ్యాధి. రాష్ట్రంలో మృతుల సంఖ్య ఎనిమిదికి చేరగా.. మొత్తం కేసుల సంఖ్య 1500 దాటింది. కేవలం రెండు రోజుల్లోనే 746 కొత్త కేసులు నమోదు కావడంతో పరిస్థితి తీవ్రతను అర్థం చేసుకోవచ్చు.

స్క్రబ్‌ టైఫస్‌కు కారణం: 

ఆరియెన్షియా సుట్సుగాముషిస్క్రబ్‌ టైఫస్‌కు కారణమయ్యే బ్యాక్టీరియా పేరు ఆరియెన్షియా సుట్సుగాముషి ($Orientia$ $tsutsugamushi$). ఈ బ్యాక్టీరియాను మోసుకెళ్లే జీవులు చిగ్గర్స్ (Chiggers) లేదా లార్వల్ మైట్స్ (Larval Mites) అని పిలువబడే చిన్న పురుగులు. ఇవి సాధారణంగా గడ్డి, పొదలు, పంట పొలాలు, అడవులలో కనిపిస్తాయి.

వ్యాప్తి విధానం:

చిగ్గర్స్ కాటు: ఈ వ్యాధి మానవుల నుంచి మానవులకు నేరుగా వ్యాపించదు. సోకిన చిగ్గర్స్ కాటు ద్వారా ఇది వ్యాపిస్తుంది.

లార్వా దశ: చిగ్గర్స్ అనేవి మైట్స్ యొక్క లార్వా దశ. ఈ చిన్న కీటకాలు వెచ్చని.. తేమతో కూడిన ప్రాంతాలలో ఉండి.. జంతువులపై లేదా మానవులపై ఎక్కి వాటి కణజాలం నుంచి ద్రవాలను పీల్చుతాయి.

బ్యాక్టీరియా ప్రవేశం: బ్యాక్టీరియా సోకిన చిగ్గర్ మనిషిని కుట్టినప్పుడు.. ఆరియెన్షియా సుట్సుగాముషి బ్యాక్టీరియా చర్మం ద్వారా రక్తంలోకి ప్రవేశిస్తుంది.

పొదిగే కాలం: సాధారణంగా బ్యాక్టీరియా శరీరంలోకి ప్రవేశించిన 6 నుంచి 21 రోజుల్లో లక్షణాలు కనిపించడం ప్రారంభమవుతాయి.

ప్రధాన లక్షణాలు:

స్క్రబ్‌ టైఫస్‌(scrub typhus india) లక్షణాలు ఇతర ఫ్లూ లేదా డెంగీ వంటి వ్యాధులను పోలి ఉంటాయి. అందుకే దీనిని గుర్తించడం సవాలుగా మారుతుంది. అధిక జ్వరం, చలి ఉంటుంది. చిగ్గర్ కుట్టిన ప్రదేశంలో బొగ్గు రంగులో.. నల్లటి మచ్చ లేదా చిన్న పుండు ఏర్పడుతుంది. ఇది తరచుగా చీము లేదా ద్రవంతో కూడిన పరుపులా కనిపిస్తుంది. చుట్టూ ఎరుపు వలయం ఉంటుంది. ఇది ఈ వ్యాధి యొక్క ముఖ్యమైన లక్షణం. శరీరంపై నల్లటి మచ్చలు, గాయాల నుంచి దుర్వాసన ఉంటుంది, జ్వరం ప్రారంభమైన కొన్ని రోజుల తర్వాత దద్దుర్లు రావచ్చు. తలనొప్పి, కండరాల నొప్పి, వాంతులు, కడుపునొప్పి, దగ్గు, లింఫ్ నోడ్స్ వాపు  వంటి ఎక్కువగా ఉంటాయి. 

తీవ్ర పరిణామాలు:

సకాలంలో చికిత్స చేయకపోతే.. బ్యాక్టీరియా శరీరంలో వ్యాపించి.. రక్తనాళాలకు నష్టం కలిగిస్తుంది. ఇది ఇమ్యూనిటీ తక్కువగా ఉన్నవారిలో మరింత తీవ్రంగా మారుతుంది. దీనివల్ల లివర్‌, కిడ్నీలు, ఊపిరితిత్తులు, కేంద్ర నాడీ వ్యవస్థ (Central Nervous System)పై ప్రభావం చూపవచ్చు. ఫలితంగా మల్టిపుల్ ఆర్గాన్ ఫెయిల్యూర్ అయ్యే ప్రమాదం ఉంది.

తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలు:

స్క్రబ్‌ టైఫస్‌ నివారణకు ప్రధానంగా చిగ్గర్స్ కాటుకు గురికాకుండా చూసుకోవడం ముఖ్యం. వ్యవసాయ పనులు చేసేవారు.. కూలీలు, తోటల్లో పనిచేసేవారు, అడవులలో తిరిగేవారు అత్యధిక జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి. పొలాలు లేదా అడవులకు వెళ్లేటప్పుడు DEET లేదా Permethrin వంటి కీటక వికర్షక మందులను చర్మంపై, దుస్తులపై ఉపయోగించాలి. అంతేకాకుండా శరీర భాగాలు కనపడకుండా పూర్తిగా కప్పి ఉంచే విధంగా పొడవాటి చేతులున్న చొక్కాలు, ప్యాంటు ధరించాలి. ప్యాంటును షూస్ లేదా సాక్స్‌లలోకి మడవాలి. పంట కోతలు, కలుపు తీత వంటి సమయాల్లో మరింత అప్రమత్తంగా ఉండాలి. ఇంకా ఇంటి చుట్టూ గడ్డి, కలుపు మొక్కలు లేకుండా శుభ్రంగా ఉంచుకోవాలి. చిగ్గర్స్ వంటి పురుగులు పెరగడానికి అవకాశం ఉన్న ప్రాంతాలను నివారించాలి. పొలం పనుల నుంచి వచ్చాక దుస్తులను వేడి నీటిలో ఉతికి ఆరబెట్టడం లేదా ఎండలో ఎండబెట్టడం మంచిదని నిపుణులు చెబుతున్నారు.

ఏపీ డాక్టర్లు, ప్రభుత్వం ఏం చెబుతోంది.?

రాష్ట్రంలో పెరుగుతున్న కేసుల నేపథ్యంలో వైద్యారోగ్య శాఖ అప్రమత్తమైంది. చిత్తూరు (417 కేసులు), కాకినాడ (160), విశాఖ (126), కడప (105) వంటి అత్యధిక కేసులు నమోదైన జిల్లాలతోపాటు పల్నాడు, కర్నూలు, బాపట్ల, నెల్లూరు జిల్లాలపైనా ప్రభుత్వం ప్రత్యేక దృష్టి సారించింది. స్క్రబ్‌ టైఫస్‌ను త్వరగా గుర్తించడానికి అవసరమైన టెస్టింగ్‌ను పెంచాలని,   లక్షణాలు కనిపించిన వెంటనే చికిత్స ప్రారంభించాలని ప్రభుత్వం వైద్య సిబ్బందిని ఆదేశించింది. గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో.. ముఖ్యంగా వ్యవసాయ కూలీలు ఎక్కువగా ఉండే ప్రాంతాల్లో ఈ వ్యాధి లక్షణాలు.. నివారణ చర్యలపై అవగాహన కార్యక్రమాలను ముమ్మరం చేయాలని సూచించింది.

ఇది కూడా చదవండి: నిరంతర నిద్రా? విడతల నిద్రా? గుండెకు, మెదడుకు ఏది ఉత్తమం..నిద్ర నాణ్యతపై నిపుణుల అభిప్రాయాలు తెలుసుకోండి!!

డాక్టర్లు లక్షణాలను బట్టి వ్యాధిని త్వరగా నిర్ధారించి.. ప్రాథమికంగా డాక్సీసైక్లిన్ (Doxycycline) వంటి యాంటీ బయాటిక్స్‌తో చికిత్సను ప్రారంభించాలని ఆదేశించారు. చికిత్స ఆలస్యమైతే మరణాలు సంభవించే అవకాశం ఉన్నందున, ఏమాత్రం అనుమానం ఉన్నా చికిత్స మొదలు పెట్టాలి. రాష్ట్రంలోని అన్ని ఆసుపత్రుల్లో స్క్రబ్‌ టైఫస్‌ కేసుల సంఖ్య, మరణాల సంఖ్యను నిరంతరం పర్యవేక్షించాలని.. తద్వారా నివారణ చర్యలను తగిన విధంగా మార్చుకోవచ్చని వైద్యారోగ్య శాఖ పేర్కొంది. స్క్రబ్‌ టైఫస్‌ను నివారించడం సాధ్యమే. కాబట్టి ప్రజలు లక్షణాలను నిర్లక్ష్యం చేయకుండా.. చిగ్గర్స్‌ కాటుకు గురికాకుండా తగిన జాగ్రత్తలు తీసుకోవడం ద్వారా ఈ వ్యాధి బారిన పడకుండా ఉండవచ్చని నిపుణులు చెబుతున్నారు.

గమనిక: ఈ కథనం ఇంటర్నెట్‌లో అందుబాటులో ఉన్న సమాచారం ఆధారంగా మాత్రమే ఇచ్చినది. RTV దీనిని ధృవీకరించడం లేదు. ఆరోగ్య సమస్యల నివారణకు సంబంధిత వైద్య నిపుణుడిని సంప్రదించడం ఉత్తమం.

ఇది కూడా చదవండి: భారత్‌ను వెంటాడుతున్న క్యాన్సర్.. పెరుగుతున్న కేసుల వెనుక కారణాలు తెలుసుకోండి